THY Bir Yıl Sonra O Hatadan Vazgeçiyor! Katmandu Kazası Sonrası Saat Değişikliği.
THY Bir Yıl Sonra O
Hatadan Vazgeçiyor! Katmandu Kazası
Sonrası Saat Değişikliği.
Neler olmuştu
Hatırlayalım...
5 Mart 2015 tarihinde Türk Hava Yolları'nın TK-726 sefer
sayılı TC-JOC kuyruk tescilli Airbus A330 tipi yolcu uçağı, 20.25 sıralarında
224 yolcu ve 11 mürettebatla Atatürk Havalimanı'ndan havalandıktan sonra Nepal'in
başkenti Katmandu'daki Tribhuwan Havalimanı'na inişinden kısa bir süre sonra
pistten çıkmıştı.
Yoğun Sis ve Yağış...
Pistin iki gün boyunca süren şiddetli yağmurlar nedeniyle
kaygan olduğu ve olay anında yoğun sis görüldüğü anlaşılmıştı.
Kaza sonrası yapılan incelemelerde, halilimanı pistinin Türk Hava Yolları’nın iniş yaptığı saatlerde yoğun sis altında olduğu, pilotların genellikle bir kaç kez pas geçmek (go around) durumunda kaldıktan sonra inişlerini gerçekleştirebildikleri, Air France ve British Airways uçaklarının ise sisin kalmasını beklediğini ve havada bekleme pozisyonunda kaldıkları anlaşılmıştı.
Kaza sonrası yapılan incelemelerde, halilimanı pistinin Türk Hava Yolları’nın iniş yaptığı saatlerde yoğun sis altında olduğu, pilotların genellikle bir kaç kez pas geçmek (go around) durumunda kaldıktan sonra inişlerini gerçekleştirebildikleri, Air France ve British Airways uçaklarının ise sisin kalmasını beklediğini ve havada bekleme pozisyonunda kaldıkları anlaşılmıştı.
Uçak Kal Oldu...
Kazada bir yolcu hafif yaralanmaştı ancak Türkiye’den
gönderilen teknik ekiplerin yaklaşık bir yıldır süren yoğun mesailerine rağmen
uçak kal (hurda) olmaktan kurtarılamamıştı ve bugünlerde uçağın parçalanarak
Türkiye’ye getirilmesi ve yedek parça olarak kullanılması planlanıyor.
İkinci Denemede İndi...
"Göbeklitepe" isimli TC-JOC tescilli uçak THY
filosuna katılalı henüz bir yıl olmamıştı ki bu talihsiz kaza meydana geldi ve
uçak hurdaya ayrıldı. Uçak THY’nin filosuna 7 Mayıs 2014 tarihinde katılmıştı
ve filonun en genç uçaklarından birisiydi.
İstanbul Atatürk Havalimanı’ndan kalkışısından yaklaşık 7
saat sonra Nepal’in Katmandu Havalimanı’na yaklaşmaya ve alçalmaya başlayan
pilotlar pistin yoğun sis altında olduğunu gördüler.
THY kaptan pilotu (Levent Bilir), yoğun sise rağmen ilk
iniş denemesini yaptı fakat görünürlüğün oldukça düşük olması nedeniyle go
around kararı alındı ve uçak yeniden yükselişe geçti ve halimanının üzerinde
turlamaya başladı.
Piste ikinci denemede teker koyan uçağın pistin kısa bir
süre sonra yanında bulunan toprak alana saplandığı fark edildi. Oldukça
tecrübeli ve deneyimli olan pilotlar, olay sırasında soğukkanlılığını
kaybetmedi ve uçağı pistte tutmak için yoğun çaba sarfetmiş ve uçağı durdurmaya
çalışmıştı.
Hemen belirtelim, uçağın motorlarının bir bölümünün
toprak zeminde olması durumunda iniş sırasında oldukça fazla katkısı olan
reserve’lerin kullanılmaması tavsiye edilir. Zira, zeminde bulunan yabancı
cisimlerin motorun içine kaçması kuvvetle muhtemel olup, motorda hasara hatta
yangına sebep olabilir. Son derece anlık kararlar ile kaptan pilotlar tüm
tecrübesini ve hislerini kullanarak yolcuların ciddi yara almadan uçağın
inişini gerçekleştirmeyi başarmışlardır.
Yangın ve patlama tehlikesinin hala devam ediyor olması
sebebiyle, uçaktan tahliye şişme kaydıraklarla yapıldı ve pilotlar yolcuların
sakin olmaları gerektiği ananosunu yaparak, tahliyenin sorunsuz bir şekilde
yapılmasını kabin ekibiyle birlikte sağladılar. Tahliye sırasında yolculardan
birisi panik haliyle dengesini kaybederek düşmüş ve yaralanmıştı.
Kritik Eksiklik! ILS Yok.
ILS adı verilen, pist başlarında bulunan vericiler
sayesinde uçakların inmesine özellikle görüş mesafesinin oldukça düşük olduğu
yağışlı ve sisli havalarda son derece yardımcı olan aletli iniş sisteminin
Katmandu bulunmadığı anlaşılmıştı.
Bilindiği üzere, havalimanın bulunduğu Katmandu şehri
oldukça dağlık bir bölge olup, inişe geçiş sırasında pilotların hızlı bir
yaklaşma ve yavaşlama yapması gerekiyor. Bu da hem uçağın hem de pilotların
limitlerini oldukça zorluyor.
yor.
Eleştiriler ve
Bulgular Nelerdi.
Kazanın yaşandığı ilk gün ilk bulgulara göre
değerlendirmelerimi paylaşmıştım. Değerlendirmelerim ve eleştirilerimi özetmek
gerekirse genel olarak şöyleydi:
1)
Everest ve Himalaya’ların içinde ve 1.400 metre
yükseklikte ve sabah saatlerinde genellikle çok yoğun bir sis altında olan
alana neden sisin yoğun olduğu saatlere sefer konulduğu
2)
THY’nin bu sefer saati ısrarından neden vazgeçmediği
3)
7 saatlik bir gece yolculuğunun ardından yorulmuş
bir ekibin, böylesine yaklaşması ve inilmesi zor olan (THY’nin uçtuğu en zorlu
alan olarak biliniyor) bir alana, ILS olmamasına rağmen sis tamamen kalkmadan
pilotların neden ısrarla inmeyi denedikleri yoksa yakıt tasarrufu için inmeye
mi zorlandıkları
4)
Widebody olarak tabir edelin uçaklarla
gerçekleştirilen bir çok uluslararası uçusun bu saatlere konulmadığı, konulmuş
olsa dahi British Airways ve Air France’ın saatlerce sisin tamamen kalkmasını
bekledikler
5)
ILS’ın bulunmadığı ve teknik alt yapının oldukça
yetersiz olduğunu bir havalimanına neden yaklaşması ve inmesi daha zor olan
widebody’in tahsis edildiği
6)
Africa ve Hindistan seferlerinde kullanılmak üzere
sipariş edilen dar gövdeli uçakların arasında oldukça uzun menzile sahip olan Boeing
737-900 tipi uçakların tahsis edilmediği
Neler Değişti
Bir yılı aşkın süredir Nepal’de THY ve Airbus
ekiplerinin çalışmaları devam ediyor ve henüz 1 yaşında olan uçağın hurdaya
ayrılmasına karar verildi.
Uçusun kaptanları görevden alındı ve bildiğimiz
kadarıyla soruşturmaları devam ediyor.
THY kazanın yaşandığı günden itibaren aynı uçak
tipiyle aynı saatte uçuşlarına devam ediyor.
Sevindirici
Gelişme!
Alınan son bilgilere göre, THY basında çıkan eleştirileri
dikkate aldı ve 1 Mayıs itibariyle sefer saatlerinde değişikliğie gitme kararı
aldı. Buna göre sefer saatleri 5 saat geriye çekiliş oldu. Ancak seferler yine
A330-300 serisi ile yapılmaya devam edecek.
Ne diyelim, zararın neresinden dönülürse dönülsün
kardır. Umalım ki 1 Mayıs tarihine kadar üzücü bir gelişlme yaşanmasın.
(*) Photo Credits: Spottoer-Aviation-Pibracais
Yorumlar
Yorum Gönder