Airbus A350’nin toplam siparişinin %75’ni A350-900 modeli oluşturuyor. Soru: neden?

Airbus A350’nin toplam siparişinin %75’ni A350-900 modeli oluşturuyor. Peki, neden?

Airbus’ın sipariş ve teslimler sayfasını detaylı incelediğimizde, bir takım ilginç rakamlarla karşılaştık. Aşağıda bu rakamlara ve bunların olası nedenlerine bir göz atacağız ve tartışmaya açacağız.

İşte o ilginç sonuçlardan bazılar:

1)    A350-800 modeli ilk lanse edilen ve en çok bilinen model olmasına rağmen en az rağbet gören model olduğunu görüyoruz. Şu ana kadar almış olduğu sipariş sayısı 16’yı geçmiyor ve bu siparişler yalnızca 2 firmadan. Bunlardan birisi Aeroflot Russian Airlines ve Asian Airlines. 

Bunların nedenlerini aşağıda tartışacağız. Şunu da ekleyelim; Airbus bu 16 siparişi henüz üretim sırasına almadı.

2) En ilginç detaylardan birisi de A350-900 modelinin yaklaşık 600 sipariş alması. Diğer modellerin sırasıyla 16 ve 2915 sipariş aldığı dikkate alındığında 600 adetlik sipariş, A350-900 modelinin diğerlerine göre arayı oldukça açtığını gösteriyor. Peki bu modeli diğerlerine göre çok daha arzu edilebilir kılan nedir? Bunu birazdan tartışacağız.

Öncelikle bu modeli en çok kimlerin sipariş ettiğine bakalım. Çıkan sonuç hiç de şaşırtıcı değil. Siparişler şu şekilde: Singapore Airlines 67, Qatar Airways 43, Etihad Airways 40.

Bunlara ilave alarak uluslararası uçak kiralama firmalarının da bu modele özellikle büyük ilgi gösterdiğini görüyoruz.

Öte yandan, Airbus için de bu siparişin oldukça şaşırtıcı olduğu izlenimine sahip olduk. Çünkü şu ana kadar yalnızca 41 tanesi teslim edebilmiş ve 41 tanesi de halen üretim aşamasında. Buna bakarak Airbus’ın yakın zamanda kapasite artışına gideceğini tahmin etmek pek de zor değil.

3) Airbus A350-1000 bu modeller arasında en uzun range’e sahip model. Ama bu modelin de siparişleri oldukça şaşırtıyor çünkü şu ana kadar yalnızca 195 sipariş alabilmiş ve bunların hiç biri üretime sevk emrini almamış henüz.

Bu modele verilen en büyük siparişler Qatar Airways  ve Etihad Airways tarafındandır.

Şimdi bu sayısal bilgileri masaya yatırdığımıza göre, A350-900 modelinin diğer modellere göre neden daha fazla tercih edildiğini değerlendirmeye başlayabiliriz. Belki de diğer modellerin neden daha az tercih edildiğini de sorgulamalıyız.

 

 Soru: Neden A350-900?

1) Bu soruya verilebilecek ilk yanıtlardan birisi Airbus tarafından henüz A350-800 ve A350-1000 modellerinin üretimine başlanmamış olmasıdır. Havayolu şirketleri ve havacılık finansal kiralama şirketleri (alımların büyük bölümü bu şirketler tarafından yapılır) hâlihazırda üretimi ve teslimatı başlamış olan A350-900 modeline büyük ilgili gösteriyorlar.

Oldukça rekabetçi ve dinamikleri inanılmaz derecede hızlı değişen bir sektör olan havayolu taşımacılığında henüz üretim tarihi verilmemiş bir uçağa yatırım yapmak bugünkü ekonomik konjonktürde çok mümkün görünmüyor.

2) Bir diğer önemli neden ise kuşkusuz bu modellerin yolcu taşıma kapasiteleri olacaktır. Unutmayalım ki, Airbus halen benzer ölçülere sahip Airbus A330 modelini A333 ve A332 olarak üretmeye devam ediyor ve edecek. Hatta, yeni nesil motorlar ve geliştirilmiş kanatlarla birlikte daha verimli hale getiriyor. Yeni nesil modeller NEO etiketi ile gökyüzündeki yerini alacak.

Görülen şu ki, Airbus’ın geniş gövdeli uçakları kendi içerisinde rekabet ediyor! Durumu rakamlarla açıklayacak olursak;

Airbus A330-200 modeli 250, A330-300 modeli ise 290 yolcu kapasitesine sahip.

Diğer taraftan, A350 modellerine bakacak olursak; A350-800 280 yolcu, A350-900 325 yolcu ve son olarak A350-1000 ise 366 yolcu kapasitesine sahip uçaklardır.

Bu rakamlar bize, A350-800 modelinin A330-300 modeliyle hemen hemen aynı yolcu kapasitesine sahip olduğunu görüyoruz. Bu durum bile tek başına A350-800 modelinin neden çok fazla tercih edilmediğine dair bir gösterge olabilir.

Öte yandan, A350-1000 modelinin sahip olduğu 366 yolcu kapasitesinin ise şu andaki taleplerin oldukça üzerinde olduğunu düşünüyoruz. Özellikle Avrupa bölgesinde 366 yolcu kapasiteli bir uçağı verimli sayılabilecek bir doluluk oranı ile uçurabilecek ne bir hat var ne de bunu başarabilecek bir havayolu şirketi! Ancak, şunu da hemen ekleyelim, Ortadoğu’daki firmaların özellikle Amerika kıtasına yaptıkları uçuşlarda bu modelin oldukça başarılı olabileceğini düşünüyoruz. Nitekim, şu anda Boeing 777 pazar lideri konumunda ve görünen o ki Boeing 777’nin gelecekteki ciddi rakiplerinden birisi de Airbus A350-1000 olacaktır.

Airbus genellikle yakıt verimliliği ile tanınan uçak modellerinde sahip olduğundan, bu modeller orta ve üzeri menzildeki uçuşlarda maliyetlerin düşürülmesinde oldukça katkı sağalacaktır. Özellikle, Etihad, Qatar ve Türk Havayolları’nın bu modele yatırım yapacağını düşünmekteyiz. BU sayılan havayollarından ilk ikisinin bu model üzerinde şimdiden siparişleri olduğunu da ekleyelim.

3) Geniş gövdeli uçakların menzillerine baktığımızda genellikle 7000 ile 8000 mil arası menzilde yoğun olarak kullanıldıklarını görüyoruz. Airbus A350-900 modelinin menziline baktığımızda ise bunun tam da ihtiyaçları karşılayacak şekilde 8000 mil menzile sahip olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla, hem yolcu kapasitesi, hem range imkanı açısından birebir sektörün ihtiyaçlarına uyan, havayolu şirketlerinin ihtiyaçlarını yakından takip eden bir araştırmanın sonucunda ortaya çıkmış bir model olarak A350-900’u tanımlamak çok da yanlış olmayacaktır.

Bu açıdan bakıldığında, A350-900’ün yakıt verimliliğinin yanı sıra, doluluk oranını tutturması ile yolcu başına maliyetleri de minimize eden, yolcu güven ve memnuniyetini artıran, bakım-onarım masraflarını oldukça düşüren bir model olduğunu da ekleyelim.

Eklenmesi gereken bir diğer husus ise bir çoğumuzun tahmin edeceği üzere bu modelin en büyük rakiplerinden biri olan ve üretim ve teslimatı A350 modelinden oldukça önce başlayan Boeing’in Boeing 787 modelinin başına gelen talihsizlikler de, A350 modelinin şirketler tarafından tercih edilmesinde önemli bir rol üstelendiğini söylemek çok da yanlış olmayacaktır.

Eminiz ki burada sayılan nedenlere eklenebilecek bir çok daha neden vardır. Bu nedenle Airbus A350-900 modelinin neden bu kadar çok tercih edildiğine dair yada diğer modellerin neden A350-900 kadar tercih edilmediğine dair fikirlerinizi bizimle paylaşabilirseniz memnuniyet duyarız zira analize ve yazıya önemli ölçüde katkı yapmış olursunuz.



Photo: Airbus